Weerbaar bestuur: nieuwe training voor overheidsvertegenwoordigers
Als wethouder of burgemeester kun je te maken krijgen met burgers die negatieve gevoelens jegens de overheid hebben en deze op agressieve wijze uiten. Om overheidsvertegenwoordigers inzicht en handvatten te bieden rondom de thema’s anti-institutioneel extremisme en bedreiging & intimidatie, hebben het Opleidingsinstituut DJI (OI DJI) en het Rijksopleidingsinstituut tegengaan Radicalisering (ROR) de training ‘Weerbaar bestuur’ ontwikkeld. In november 2024 vonden de eerste uitvoeringen van deze training plaats. Trainer Niels, werkzaam voor het ROR en als gemeentelijk expert CVE/PVE (Countering/Preventing Violent Extremism) Noord-Nederland, vertelt over de eerste uitvoeringen.
Ontwikkeld vanuit hulpvraag wethouders en burgemeesters
De ontwikkeling van de training Weerbaar bestuur is gestuurd vanuit de hulpvraag van wethouders en burgemeesters. Niels vat deze samen: "Hoe ga ik om met inwoners die anti-institutionele sentimenten hebben? Je kunt dan denken aan een vete met lokale ambtenaren, boosheid richting een burgemeester vanwege de komst van een AZC, het niet verkrijgen van vergunningen of het gevoel hebben dat de gemeente onderdeel uitmaakt van een kwade, boze overheid. De bestuurder is daar dan het gezicht van.” Daarbij komt een complicerende factor. “Bestuurders hebben vaak niet de tijd om 8 uur in de ‘schoolbanken’ te gaan zitten. Om aan te sluiten op de werkpraktijk en volle agenda’s beslaat de training Weerbaar bestuur daarom slechts twee dagdelen: een dagdeel over anti-institutioneel extremisme en een dagdeel over omgaan met bedreiging en intimidatie.”
Deelnemers gaan anders tegen zaken aankijken
Tijdens zijn training biedt Niels context en definities. “Hoe onderscheid je een gewone complotdenker van een zorgcomplotdenker? Hoe onderscheid je mensen die binnen de democratische rechtsorde lopen en daarbuiten? We staan stil bij de centrale theorie dat er een kwaadaardige elite is. Ik licht dan verschillende narratieven toe, bijvoorbeeld rond satanisch kindermisbruik of soeverein gedachtegoed.” De deelnemende wethouders en burgemeesters krijgen door de achtergrondinformatie een nieuw perspectief op hun eigen ervaringen en handelen. “Doordat ze er in de praktijk mee te maken hebben, zijn ze wel bekend met het fenomeen, maar ik merk dat ze anders tegen zaken aan gaan kijken. Een incident kan bijvoorbeeld ernstiger ingeschaald worden op basis van achtergrondkennis.”
Behoefte aan concrete handvatten
Niels hoopt vooral dat deelnemers met concrete handvatten naar huis gaan. “Inventarisaties bij gemeenten tonen aan dat daar behoefte aan is voor uiteenlopende situaties. Op welke brief ga ik wel reageren en op welke niet? Waar ga ik wel politie bij betrekken en waarbij niet? Moet ik op- of afschalen? Dat is heel concrete casuïstiek.” De training Weerbaar bestuur biedt overheidsvertegenwoordigers door middel van context, het behandelen van casuïstiek en een praktijkelement gericht op intimidatie en bedreiging handvatten om gedegen antwoord te kunnen geven op deze vraagstukken.
Voor meer informatie of aanmelding voor deze training, ga naar Sophie of de ROR-website.